گونه‌شناسی تجربۀ زیستۀ عشق

چکیده عشق از مهم‌ترین مفاهیم انسانی و پایۀ اساسی شکل‌دهی ارتباط بین دو جنس است که در علوم مختلف و آرا و نظریات فلاسفه و متفکران به روش‌های متفاوتی بررسی شده است. با وجود این، دربارۀ نگاه از درون و از منظر کنشگران درگیر در رابطۀ عاشقانه، کمتر بحث شده است. هدف پژوهش حاضر، کاوش در تجربۀ زیستۀ عشق و گونه‌شناسی آن بود. برای این منظور با رویکرد پدیدارشناسی با 14 نفر از دانشجویان دانشگاه اصفهان و دانشگاه صنعتی اصفهان که عشق را تجربه کرده بودند، مصاحبۀ عمیق شد. تجزیه و تحلیل مصاحبه‌ها با استفاده از روش کولیزی، نشان‌دهندۀ آن بود که چهار گونۀ عشق‌ورزی از تجربۀ مشارکت‌کنندگان استخراج‌شدنی است: 1- عشق‌‎ به‌منزلۀ دستاورد، با دو زیرمقولۀ ساخت تجارب مشترک و صعود، 2- عشق به‌منزلۀ تجربۀ عاطفی غیرمنتظره، با دو زیرمقولۀ تجربۀ دست‎یافتنی و تجربۀ دست‌نیافتنی، 3- عشق به‌منزلۀ اعتیاد و 4- عشق به‌منزلۀ تجربۀ فیزیولوژیک. همچنین گونۀ تجربۀ غیرعاشقانه‌ای در یافته‌ها شناسایی شد: «تجربۀ رابطۀ جنسی عاری از عشق». در مجموع می‌‌توان گفت کنشگران بر مبنای تجارب گوناگون در طول زندگی و ساختاری که در آن رشد کرده‌اند، گونه‌های مختلف عشق‌ورزی را شکل می‌دهند؛ اما تجربۀ مشترک در همۀ آنها، رویارویی با عشق به‌منزلۀ امری زمینی و دست‌یافتنی است.